Haluksy, zwane potocznie zniekształceniem w postaci palucha koślawego, to choroba zwyrodnieniowa polegająca na nienaturalnym skrzywieniu dużego palca u stopy w kierunku pozostałych palców, a czasem nawet jego podwinięcie. Zdarza się, że schorzeniu temu towarzyszy pojawianie się uwypuklenia u podstawy palucha, zniekształcenie części kostnych śródstopia oraz poszerzenie przedniej części stopy. Zmiany te, pomimo tego, iż nie zachodzą gwałtownie, bywają ignorowane, co w konsekwencji może prowadzić do poważnych deformacji stóp, dużej bolesności oraz powstawania stanów zapalnych.
Przyczyny powstawania haluksów
Przyczyny powstawania haluksów upatruje się na dwóch głównych podłożach – genetycznym/anatomicznym oraz typowo mechanicznym, wynikającym z nieprawidłowego obciążania stopy. Za powszechne zaś uznaje się, że na dolegliwości związane haluksami cierpią w większości kobiety, które poprzez dobieranie nieodpowiedniego obuwia (ciasnego, na wysokim obcasie, najczęściej zwężanego w rejonach palców) narażają się na deformację stawu dużego palca stopy. Dodatkowym czynnikiem zwiększającym ich narażenie na występowanie haluksów jest słabszy aparat więzadłowo-torebkowy, który bardziej niż męski jest podatny na powstawanie mechanicznym odkształceń.
Do pozostałych przyczyn powstawania haluksów zalicza się również:
– nadwagę,
– stojący tryb życia,
– nieleczone urazy stóp,
– egipski kształt stopy,
– płaskostopie podłużne,
– unikanie aktywności fizycznej.
Haluksy – objawy
W związku z tym, iż tworzenie się haluksów to proces długofalowy, początkowe występowanie zmian zwyrodnieniowych i dolegliwości bólowych bywa bagatelizowane przez znaczną część pacjentów. Niestety, zaniedbywanie początkowych objawów w konsekwencji prowadzi do poważnych zmian deformacyjnych, które objawiają się m.in.:
– podwinięciem palucha pod pozostałe palce stopy (podwichnięcie stawu śródstopno-palcowego)
– zapaleniem kaletki okolic stawu śródstopno-palcowego
– powstawaniem kaletki wypełnionej śluzem w okolicach tarcia wystającej kości przy paluchu
– deformacją okolicy dużego palca,
– wybrzuszeniem w okolicy stawu palucha,
– bólem w okolicach śródstopia,
– problemami z chodzeniem,
– występowaniem bolesnych odcisków na stopach oraz uczuciem pieczenia.
Jak leczyć haluksy?
W leczeniu haluksów największą rolę odgrywa profilaktyka oraz odpowiednio wczesne wdrożenie leczenia. Aby skutecznie poradzić sobie z bolesnymi dolegliwościami warto udać się do lekarza ortopedy, fizjoterapeuty lub osteopaty, który zdiagnozuje problem i zaleci odpowiednią formę leczenia. W większości przypadków, w początkowej fazie tworzenia się zmian zwyrodnieniowych okolic palucha, skuteczna okazuje się zmiana wagi ciała, dobranie odpowiedniego obuwia oraz stosowanie aparatów korekcyjnych czy separatorów, które w mechaniczny sposób przywracają ułożenie dużego palca stopy względem poprawnej osi jego przebiegu. W zaawansowanych stadiach choroby konieczne okazują się zabiegi operacyjne, mające na celu m.in. ustawienie i utrwalenie stawu w jego poprawnej płaszczyźnie oraz usunięcie nadmiernie powstałej tkanki kostnej.
Haluksy według osteopatii
W osteopatii głównego powodu występowania haluksów, poszukuje się w zaburzeniu przenoszenia sił przez kończyny dolne. Nasze nogi w trakcie codziennych aktywności mają wielokrotnie kontakt z podłożem i z tego powodu działają na nie siły wstępujące i zstępujące. W normalnych warunkach stopa może swobodnie przenosić te siły pozostając niezmieniona w kształcie i ruchomości.
W sytuacji gdy dojdzie do ograniczenia – naprężenia, napięcia, zmniejszenia ruchomości – które wpłynie na przenoszenie sił, stopa początkowo stanie się sztywna, bolesna, a z czasem będzie się deformować w celu dostosowania do ograniczeń.
W rozwoju prenatalnym organizmy kończyny ‚powstają’ na samym końcu – przed nimi rozwija się np. kręgosłup czy miednica. Z tego powodu, zmiany w postaci haluksów często są manifestacją tego, co dzieję się ‚wyżej’. Między innymi dlatego leczenie stóp zaczyna się od globalnej oceny i pracy z rejonami, które rozwijały się przed nimi i mają na nie największy wpływ.
