Zgodnie za medycyną akademicką choroba zwyrodnieniowa stawów (pol. osteoartroza; łac. arthrosis deformans, osteoarthrosis, osteoarthritis) to jedna z najczęstszych chorób układu ruchu. Jeszcze do niedawana uważana była za chorobę osób starszych, dziś dotyczy również młodzieży i osób dorosłych. Medycyna akademicka przyczyn jej powstania upatruje w zarówno po stronie biologicznej jak i mechanicznej. Według niej jest schorzeniem które postępuje, jest nieodwracalne i ma przewlekły charakter.
Przyczyny powstawania wyrodnienia stawów
Chorobę zwyrodnieniową stawów można podzielić ze względu na charakter jej powstania. Na dzień dzisiejszy specjaliści dzielą chorobę zwyrodnieniową na:
- postać pierwotną, której przyczyny powstania upatruje się m.in. w nieprawidłowym składzie chemicznym mazi stawowej, nieodpowiednim ukrwieniu stawów, chorobach o podłożu hormonalnym lub metabolicznym czy obciążeniu genetycznym.
- Postać wtórną, mającą konkretną przyczynę, np. uszkodzenie mechaniczne, choroby przewlekłe i ogólnoustrojowe (cukrzyca, dna moczanowa czy RZS), nadmierne przeciążenie ze względu na nadwagę czy uprawianie sportów, osłabienie mięśni otaczających staw czy zaburzenia w jego budowie.
Objawy zwyrodnienia stawów
Zwyrodnienie stawów to choroba, która może dotknąć każdy staw w naszym ciele. Można jednak wyróżnić obszary szczególnie narażone na jej występowanie. Należą do nich:
– stawy kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego,
– stawy kolanowe,
– stawy biodrowe.
Pierwsze objawy choroby zwyrodnieniowej pojawiają się najczęściej podczas podjęcia ruchu, w momencie obciążania chorych stawów (tzw. ból startowy, mechaniczny, związany z podjęciem aktywności). Bolesność podczas wstawania z krzesła/łóżka czy w momencie rozpoczynania aktywności fizycznej, odczucie sztywności, ograniczenie ruchomości stawu czy zwiększone, słyszalne trzeszczenie może być dla nas sygnałem, że nasze stawy mogą potrzebować pomocy. W późniejszych fazach choroby ból może przybierać charakter zapalny (czyli wywołany powstaniem stanu zapalnego) i występować również w spoczynku. Ból ten nasilać się będzie w godzinach nocnych i porannych i spowodowany będzie powstawaniem obrzęku/wysięku w stawie. W zaawansowanym stadium choroby zwyrodnieniowej zauważalne staną się zniekształcenia w obrębie stawów mogące wynikać ze zmiany osi ich pierwotnego ustawienia.
Jak leczyć zwyrodnienie stawów?
Pacjenci podejrzewający u siebie chorobę zwyrodnieniową stawów najczęściej zgłaszają się po pomoc do reumatologa, licząc na dobranie odpowiednich środków farmakologicznych pomagających uśmierzyć ból i złagodzić objawy (np. paracetamolu, niesteroidowych leków przeciwzapalnych, opioidów czy kortykosteroidów). Dodatkowo, w procesie leczenia wykorzystuje lub zaleca się m.in:
– zabiegi fizjoterapeutyczne,
– utrzymanie prawidłowej masy ciała,
– odciążanie lub unieruchamianie stawu,
– termoterapię,
– leczenie chirurgiczne.
Zwyrodnienie stawów według osteopatii
Według osteopatii zmiany zwyrodnieniowe są konsekwencją metabolizmu komórkowego, czyli ich podstawowego zachowania. Z tego powodu możemy uznać je za naturalne zmiany występujące w naszym organizmie. Osteopatia głównej przyczyny powstawania zmian zwyrodnieniowych upatruje z zaburzeniu w obrębie płynów. Ich prawidłowa cyrkulacja umożliwia komórkom prawidłowe funkcjonowanie. W sytuacji jednak, gdy dojdzie do zmniejszenia ilości płynu w obrębie komórek, możliwe jest powstawanie zagęszczeń zmieniających się w zmiany kostne – zwyrodnienia.
Aby skutecznie pomóc pacjentom cierpiącym z powodu zwyrodnień stawów, badaniu należy poddać nie tylko miejsce zmienione chorobowo, ale również rejony pozornie z nim niezwiązane. Skuteczna w wyjaśnieniu tego zjawiska może okazać się analogia: tak samo jak zagięcia na wężu ogrodowym powodują, że końcowy strumień wody jest słabszy, tak samo naprężenia w naszym ciele, na przebiegu struktur, które doprowadzają płyn, mogą stwarzać warunki dla powstawania zmian zwyrodnieniowych.
Skuteczne leczenie pacjentów cierpiących z powodu zmian zwyrodnieniowych powinno uwzględniać zadbanie o prawidłową ilość i siłę z jaką płyn dociera do każdej części organizmu. Właśnie z tego powodu leczenie osteopatyczne w wielu przypadkach odbywa się w miejscu oddalonym od miejsca w którym występują zmiany zwyrodnieniowe. Pomimo tego przynosi znaczne zmniejszenie dolegliwości bólowych.
