Bardzo często Pacjenci pytają w gabinecie „co pan tak właściwie robi?”. Z tego powodu postanowiliśmy przybliżyć na czym polega nasza praca – leczenie manualne. Wbrew wielu opiniom taka forma terapii nie jest „znachorstwem”, ponieważ opiera się na podstawowych zasadach, pochodzących z nauk fizycznych i medycznych. Poniżej prezentujemy odpowiedzi na 4 najczęściej zadawane pytania.
Co osteopata czuje swoimi dłońmi?
Ciało człowieka – tak jak również inne substancje – posiada właściwości chemiczne oraz fizyczne. Zarówno badanie jak i leczenie jest zupełnie różne, w zależności od tego, którą z tych właściwości chcemy poddać testom.
Aby poczuć właściwości fizyczne drugiego człowieka, należy go dotknąć. Nie można ich odczuć w inny sposób. Za pomocą odpowiednio „wytrenowanych” dłoni można zgromadzić wiele różnych przydatnych informacji.
Chcąc lepiej zrozumieć to, co osteopata bada poprzez fizyczny dotyk, należy wyjaśnić, że każdej strukturze anatomicznej może zostać przypisana jedna z czterech właściwości fizycznych, które występują w ludzkim ciele:
– lepkosprężystość,
– turgor,
– naprężenie,
– giętkość.
Dzięki temu możliwe jest za pomocą dotyku precyzyjne odczuwanie różnych tkanek i oporu jakie stawiają.
Odpowiedni dotyk umożliwia wykonanie badania manualnego, czyli zaobserwowanie ciała Pacjenta i jego właściwości. Jeśli na poziomie fizycznym w ciele znajduje się jakiś problem, będzie on odczuwalny jako zmiana oporu tkanek.
Pomocny przykład:
Wyobraź sobie balon wypełniony olejem, który posłuży jako odpowiednik człowieka. Dotknij go delikatnie dłońmi i spróbuj poczuć jego zewnętrzną część z gumy (odczucie to może odpowiadać ‚turgorowi’ czyli m.in. mięśniom). Następnie dotknij trochę mocniej i poczuj olej, który znajduje się w środku – ma właściwości lepkosprężyste odpowiadające m.in. płynom, które wypełniają mięśnie. Następnie wyobraź sobie ten sam balon z fragmentem gumy, która jest już stara i nie może się rozciągać równomiernie (będziesz odczuwać to jako inny opór czyli potencjalny problem).
Skąd osteopata wie, co leczyć?
Problematyczne obszary odnalezione podczas badania manualnego są badane coraz precyzyjniej – terapeuta sprawdza, czy problem znajduje się powierzchownie czy głęboko, centralnie czy bocznie etc. Dzięki temu terapeuta może połączyć odnaleziony problem ze swoją wiedzą z zakresu anatomii.
Na podstawie posiadanej wiedzy osteopata tworzy obraz tego, co znajduje się pod jego dłońmi i jakie są jego połączenia z innymi obszarami. Szczególnie istotne jest połączenie układu naczyniowego, limfatycznego i nerwowego. Należy również sprawdzić, czy na przebiegu połączeń nie ma innych problematycznych zmian.
Tak stworzony obraz umożliwia zlokalizowanie największej zmiany, która jest barierą dla ciała i uniemożliwia mu utrzymywanie zdrowia. Bardzo często miejsce to jest oddalone od miejsca bólu.
Leczenie bywa najskuteczniejsze wtedy, kiedy terapeuta zrozumie i znajdzie przyczynę powstawania dolegliwości. Jeśli problemy zdrowotne pacjenta są spowodowane zaburzeniem właściwości chemicznych, wtedy dietoterapia, fitoterapia czy farmakoterapia będą mogły okazać się skuteczne w procesie jego leczenia. Jednak jeśli głównym powód jest związany z właściwościami fizycznymi, wtedy niezbędna będzie praca manualna wykonywana w gabinecie.
Pomocny przykład:
Wyobraź sobie drzewo (Twój kręgosłup), które rośnie dzięki temu, że dopływa do niego woda (krew, która go odżywia). Woda ta pochodzi ze źródła, które zaczyna się o wiele dalej, na wzgórzu, a jego strumień przechodzi przez różne przeszkody (tak samo jak naczynia które łączą np. Twoje serce z kręgosłupem). Pewnego dnia, na przebiegu strumienia pojawia się przeszkoda której strumień nie może pokonać i woda nie dociera już do drzewa – dochodzi do jej zastojów i wylewania, co powoduje, że całe wzgórze się zmienia (tak samo jak Twoje plecy). Aby rozwiązać problem trzeba usunąć przeszkodę, która może być niewidoczna nawet, jeśli stoisz przy drzewie.
Dlaczego leczenie manualne pomaga?
U podstaw leczenia manualnego leży zasada, że ciało posiada zdolność do samoleczenia. Dolegliwości pojawiają się, gdy z jakiegoś powodu ta zdolność zostanie zaburzona. Jeśli uda się znaleźć obszar, który powoduje największy problem i jest źródłem problemu, możemy z nim popracować tak, aby się zmienił.
Za pomocą dłoni terapeuta może oddziaływać na tkankę np. poprzez kompresję i dekompresję. Taka forma dotyku powoduje bodźcowanie struktur i prowadzi np. do ‚przepchnięcia płynów’, ‚zresetowania układu nerwowego’, czy ‚rozciągnięcia włókien’.
Precyzyjna praca manualna daje możliwość ciału na zmianę. Potrzeba czasu (czasami efekt pojawia się od razu po wstaniu z kozetki, a czasami potrzeba nawet tygodnia), aby ciało mogło zareagować i zmienić w wyniku zastosowanego leczenia.
Na szczęście każdy organizm dąży do zdrowia i choć jest wiele czynników, które na nas wpływają, odpowiednio przeprowadzona wizyta pozwala znaleźć problem. Czasami jednak wymagana jest pomoc od strony Pacjenta, który musi zmienić złe nawyki po to, by nie generować problemów, ułatwić proces zdrowienia i współpracować z leczeniem, które przeprowadzamy w gabinecie.
Pomocny przykład: wyobraź sobie drzewo (Twój kręgosłup), które rośnie pionowo w górę (prawidłowy, zdrowy wzrost). W miejscu gdzie rośnie drzewo, wybudowany zostaje blok, a nad drzewem pojawia się balkon (bariera w ciele). Drzewo rosnąc w górę musi ominąć balkon więc rośnie w bok (tak powstaje w Twoim ciele np. skrzywienie kręgosłupa). Jeśli usuniemy balkon, drzewo będzie dalej rosnąć i z czasem zacznie się prostować, pomimo iż nikt nie ingerował bezpośrednio w sam pień drzewa.
Co można leczyć manualnie?
Pracując manualnie, a więc na właściwościach fizycznych ciała, można leczyć wszystkie dolegliwości, które swoja główną przyczynę mają właśnie tam. Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z dolegliwościami układu ruchu, krążenia, trzewnego czy uroginekologicznego, w gabinecie osteopatii terapeuta zawsze ma możliwość pomocy pacjentowi poprzez wykonanie pracy manualnej.
Czasami jednak zdarzają się sytuacje, w których problem występujący u Pacjenta może być związany z jego sposobem odżywiania, brakiem ruchu czy przetrwałą reakcją na stres. W takim wypadku warto zwrócić uwagę, aby Pacjent poza leczeniem w gabinecie postarał się sam zmienić pewne nawyki. Pomocna może okazać się wizyta u innego specjalisty (np. dietetyka, trenera czy psychologa) w celu uporządkowania innych, współtowarzyszących problemów.
W szukaniu pomocy w walce ze swoimi dolegliwościami warto pamiętać, że niezależnie jakiego leczenia się podejmujemy, powinno ono przynosić zauważalny efekt. Jeśli leczymy się farmakologicznie i pomimo przyjmowanych leków nasz stan trwale się nie poprawia, znaczy to, że nie tutaj tkwi główny problem. Dokładnie tak samo działa leczenie w gabinetach fizjoterapeutycznych – jeśli leczenie manualne nie przynosi znaczących efektów, należy poszukać innego rozwiązania, które w bardziej skuteczny sposób pomoże Pacjentowi poczuć się lepiej.
W naszym gabinecie głównie pracujemy z kobietami. Ich najczęstsze dolegliwości to ból, napięcia i opuchlizny, których przyczyna nie jest urazowa. Powstają one w przeciągu dni czy nawet tygodni i często występują w różnych miejscach w ciele. Nasilają się przy stresie fizycznym i psychicznym i są trudne do zdiagnozowania dla medycyny akademickiej. Naszymi Pacjentami są również kobiety w ciąży, po ciąży oraz ich dzieci. Mężczyźni stanowią mniej liczną grupę – co nie znaczy, że gdy już naprawdę potrzebują pomocy nie skorzystają z wizyty umówionej przez żonę lub znajomą 🙂
